Zweden

Zweden, officieel het Koninkrijk Zweden (Zweeds: Konungariket Sverige; Noord-Samisch: Ruoŧŧa Gonagasriika), is een Scandinavisch land in Noord-Europa. Zweden grenst aan Noorwegen in het westen en noorden, aan Finland in het noorden en oosten, aan de Botnische Golf en Oostzee in het noorden, midden en zuidoosten en verder aan het Skagerrak en het Kattegat in het zuidwesten. Sinds 2000 toen de Oresundbrug werd geopend is er ook een directe verbinding met Denemarken. In de Oostzee liggen de eilanden Öland en Gotland die ook tot Zweden behoren. De hoofdstad en tevens grootste stad is Stockholm.

Het land heeft een oppervlakte van 450.295 km² en 10.202.491 (2020) inwoners. Met een bevolkingsdichtheid van 22,7/km² (2020) is Zweden het op vier na dunstbevolkte land in Europa (na Noorwegen, Finland, Kazachstan en IJsland). Het is ongeveer elf keer groter in landoppervlakte dan Nederland (met ruim 7.000.000 inwoners meer) en ongeveer vijftien keer groter dan België (met ruim 1.500.000 inwoners meer). Met 82% vormen de Zweden de grootste bevolkingsgroep van het land.

De staat Zweden is ontstaan in de Middeleeuwen en groeide in de Vroegmoderne Tijd uit tot grootmacht, die onder meer delen van de huidige Baltische staten, Finland en het Heilige Roomse Rijk omvatte. In de 18e, 19e en aan het begin van de 20e eeuw werd veel grondgebied verloren. Sinds 1814, toen het land Noorwegen annexeerde en hiermee vervolgens bijna een eeuw lang een personele unie vormde, is Zweden niet meer in oorlog geweest.

Het huidige Zweden is een constitutionele monarchie en een van de rijkste, welvarendste en meest ontwikkelde landen ter wereld. Zweden staat achtste (2018) in de Index van de menselijke ontwikkeling van de Verenigde Naties en eindigde in 2008 als eerste in de democratie-index van het blad The Economist.^[6] Zweden is aangesloten bij de Noordse Raad en is sinds 1 januari 1995 lid van de Europese Unie. Het valt wel buiten de eurozone, het betaalmiddel is de Zweedse kroon. Zweden heeft twee volksliederen: een burgerlijk volkslied (Du gamla, Du fria) en een koninklijk volkslied (Ur svenska hjärtans djup en gång).